استنلس استیل

استفاده از مصالح باکیفیت نظیر فولاد ضدزنگ در جریان تجهیز پروژه های تجاری، مسکونی و صنعتی امروزه به الویت اغلب کارفرمایان و پیمانکاران تبدیل شده است.

در حال خواندن این مطلب در وبسایت انرژیسازان هستید.

در حال حاضر انواع مختلفی از این محصولا (فولادضدزنگ) را میتوان در بازار مشاهده کرد، که هر کدام بر اساس آلیاژ خود طبقه بندی شده اند.

در واقع اصطلاح استنلس استیل را می توان برای اشاره به طیف گسترده ای از آلیاژهای استفاده شده در آهن استفاده کرد.

نکته مهم و حائز اهمیت در مورد استنلس استیل آلیاژ آن است که حداقل دارای ۱۰.۵٪ کروم می باشد. در ادامه به شما اطلاعات بیشتری در رابطه با این آلیاژ پرکاربرد را به اشتراک خواهیم گذاشت.

لطفا همراه ما باشید.

منظور از فولاد ضد زنگ زنگ استنلس استیل چیست؟

این تجهیزات شاخه ای از فولاد است که غیر قابل اکسید شدن می باشد و از حداقل ۱۱ درصد کروم و حداکثر ۱/۲ درصد کربن تشکیل شده است.

ویژگی بارز آنها مقاومت در برابر خوردگی است که این مقاومت با افزایش کروم بیشتر می شود.

علت نامگذاری این فولادها تحت عنوان استنلس استیل (stainless steel) این است که بر خلاف فولادهای معمولی در مقابل هوا و رطوبت لکه نمی شوند و زنگ نمی زنند.

جالب است که بدانید استینلس استیل ۱۰۰% قابل بازیافت می باشد.

در حال حاضر چیزی در حدود ۶۸ تا ۸۰ درصد از تولید استینلس استیل به روش بازیافت ضایعات صورت می گیرد.

لازم به ذکر است که آلیاژ کروم در برابر برخی آلاینده های شیمیایی مقاوم نیست و امکان زنگ زدگی دارد، به عنوان مثال در کاربردهایی که نیاز به استفاده از آنها در دریا یا اقیانوس های با آب شور است،ممکن است اکسیده شده و رنگ بزنند.

انواع استنلس استیل

معمولا به دو نوع ۳۰۴ و ۳۱۶ تقسیم می شود. استیل ۳۰۴ در برابر موارد خورنده مانند اسید و نوع ۳۱۶ آن علاوه بر اسیدها، تا حد زیادی در برابر محلول های کلریدی نیز استحکام خوبی از خود نشان می دهد.

گرید سری ۳۰۰ در واقع آلیاژ کروم و نیکل است که در تولید لوله و تیوب از آن استفاده می‌شود.

لوله‌های فولادی ۳۰۴ و ۳۱۶ هر دو به اندازه کافی قدرت دارند و در برابر خوردگی مقاوم هستند که بتوان از آن‌ها در دماهای بالا استفاده کرد.

همچنین نگهداری آن‌ها نیز ساده است. انتخاب متریال لوله بسیار به نوع کاربری شما و محیطی که قرار است لوله در آن استفاده شود بستگی دارد.

ویژگی های مهم استنلس استیل

به صورت خلاصه میتوان گفت ویژگی های استنلس استیل ، شکل پذیری عالی ، مقاوم در برابر زنگ زدگی، پوسته شدن ، اکسایش و خزش در دمای بالا ، چقرمگی زیاد در دمای اتاق و دمای پایین است. به همین دلیل در ساخت تجهیزات آشپزخانه های صنعتی هتل ها ، رستوران ها ، بیمارستان ها و هم چنین مصارف پزشکی استفاده زیادی از آن می شود.
در جریان تولید این محصول بعد از اینکه کروم با اکسیژن هوا ترکیب می شود، اکسید کروم تشکیل شده و بعد از این ترکیب لایه ای بر روی استنلس استیل ایجاد می شود که بطور طبیعی قابل دیدن نیست.

همین لایه ایجاد شده بر روی استنلس استیل مانع ارتباط بین هوا و فلز می شود و همین امر باعث سالم ماندن استیل می شود.

البته با افزایش درصد کروم و اضافه شدن عناصری دیگر همچون مولیبدن و نیکل لایه محافظ بر روی استنلس استیل تقویت شد و مانع زنگ زدن آن می شود.

ابعاد ورق های استنلس استیل

ورق های استنلس استیل بیشتر در ابعاد ۱*۲ متر و ۱/۲۵*۲/۵۰ متر و ۱/۲۲*۲/۴۴ متر و ۳*۱/۵ متر و ۱/۵*۶ متر و ۲*۶ متر تولید و عرضه می شوند.

وزن ورق استیل از وزن آهن تبعیت می کند و به خاطر ترکیب با عناصری مثل کروم عدد چگالی استیل ۷/۸ خواهد بود.

برای مثال وزن یک برگ ورق ۲ میل ۳۰۴ وزنی حدود ۳۱ کیلوگرم برای ابعاد ۱*۲ متر است.

جدول وزنی ورق های استیل

کاربردهای ورق و لوله های استنلس استیل

لوله فولادی ضد زنگ یا استنلس استیل در درجه اول در سیستم های لوله کشی برای انتقال سیالات یا گازها استفاده می شود.

استنلس استیل از آلیاژ فولادی حاوی نیکل و همچنین کروم تولید می شود که به فولاد ضد زنگ خواص مقاوم در برابر خوردگی می دهد.

لوله فولادی ضد زنگ در برابر اکسیداسیون مقاومت می کند و آن را به یک محلول کم تعمیر تبدیل می کند که برای کاربردهای شیمیایی و دمای بالا مناسب است.

از آنجا که استنلس استیل به راحتی تمیز و ضدعفونی می شود، برای کاربردهای غذایی، نوشیدنی ها و کاربردهای دارویی نیز مناسب است.

در ادامه به سایر موارد استفاده این مواد پرکاربرد اشاره مختصری اشاره ای خواهیم داشت.

منازل و ساختمان‌ها: دودکش، لوله‌های آب و چوب پرده.

حمل و نقل موادی مانند آب گرم، مواد شیمیایی، نفت، گاز و گوگرد در صنایع مختلف.

صنعت خودرو: سیستم‌های جریان هوا و آب، سیستم‌های لوله کشی.

سیستم فاضلاب، خطوط آب صنعتی و شبکه‌های آب.

تجهیزات بخاری، تهویه و AC .

صنایع ساختمانی: کاربردهای ساختمانی و داربست‌ها.

آشنایی با انواع اتصالات استنلس استیل

همانطور که اشاره کردیم، اتصالات استنلس استیل عموما از جنس فولاد ضد زنگ هستند که که در ساختار شیمیایی آن ها ترکیبات دیگری مانند کروم و نیکل نیز به کار رفته است.

این اتصالات عمدتا دیر تر از سایر جنس های اتصالات لوله ها دچار خوردگی و پوسیدگی شده و طول عمر بالاتری دارند.

اتصالات استنلس استیل جوشی

این اتصالات را هنگامی که در دمای ذوب قرار دارند با لوله ها ادغام میکنند. اتصالات جوشی استنلس استیل دما و فشار معینی را تحمل می‌کنند و صنعت گران می‌توانند این دما و فشار قابل تحمل را در مشخصات هر کدام بیابند.

بعلت دائمی بودن اتصالات استنلس استیل جوشی، امکان تعویض یا ترمیم آنها وجود ندارد.

۲) اتصالات استنلس استیل زانویی

از این دسته بیشتر برای لوله کشی آب و فاضلاب شهری استفاده می شود.  وظیفه آن هم تغییر مسیر در خطوط است. این محصول  دارای دو مدل کلی ۹۰ درجه و ۴۵ درجه هستند .

۳) اتصالات استنلس استیل سه راهی و چهار راهی

عموما از این مدل برای مسدود کردن انشعابات بی کاربرد استفاده می شود.

۴) اتصالات استنلس استیل مغزی

این مدل از اتصالات استنلس استیل یک لوله کوتاه هستند که در دو انتها دارای رزوه اند. رزوه به ساختاری مارپیچی می‌گویند.

از آن ها برای بهم هم وصل کردن سایر بخش های خطوط لوله کشی استفاده می کنند.

۵) پیچ ها و مهره ها

پیچ ها و مهره ها استنلس استیل نیز در دسته این محصولات قرار می گیرند. پیچ ساختاری بلند دارد که میتواند دو یا چند سطح را کنار هم نگه دارد.

نکته حائز اهمیت در استفاده از پیچ و مهره این است که همواره نباید آنها را با انواع مستحکم تر جایگزین کرد.

چراکه این کار گاهی باعث شکننده تر شدن کل ساختار می‌شود و آسیب های جبران ناپذیری برای سیستم بوجود می‌آورد.

۶) اتصالات استنلس استیل دنده ای

این مدل از اتصالات استنلس استیل نصب راحتی دارند اما امکان نشتی در آنها بالاست. این محصول از جهات دیگری نیز طبقه بندی می شوند.

یکی از این جهات درز دار بودن یا نبودن آنهاست. اتصالات استنلس استیل درزدار دارای شکاف در ساختارشان هستند.

لذا توانایی تحمل فشار ها و دماهای بالا را ندارند. از این دسته از اتصالات در محیط های کم فشار تر بهره می برند.

۷) اتصالات استنلس استیل بدون درز

که در ایران به آنها اتصالات مانیسمان نیز گفته می‌شود، ساختاری بدون شکاف و یکپارچه دارند.

این دسته طول عمر بسیار بیشتری داشته و البته قیمت بالاتری هم دارند.

استفاده از استنلس استیل در صنایع مختلف

کاربرد استنلس استیل به عنوان یکی از آلیاژهای مهم فولاد، در حوزه های مختلف غیرقابل چشم پوشی است.

از یک زیپ کوچک تا بزرگترین آسمان خراش‌ها، فولاد زنگ نزن اساس زندگی مدرن انسان‌ها شده است.

استنلس استیل در بیش از ۱۵۰ گرید آلیاژی و در مقاطع مختلف از جمله ورق، لوله و میلگرد ساخته می‌شود.

استحکام بالا، مقاومت در برابر خوردگی و هزینه نگهداری پایین از مهم‌ترین مزیت‌های استنلس استیل است که موجب کاربرد گسترده استنلس استیل در صنایع مختلف شده است.

همچنین طول عمر بالای استنلس استیل و قابلیت بازیافت آن، این آلیاژ را مناسب برای طیف گسترده‌ای از کاربردها کرده است.

صنایع پزشکی و داروسازی، صنایع حمل و نقل، صنایع آبی، صنایع غذایی و آشپزخانه و انرژی و صنایع سنگین از جمله شاخص ترین مورادی هستند که از این ورق و اتصالات در آنها استفاده می شود.