طراحی و اجرای صحیح این سیستم لوله‌کشی فاضلاب نه تنها هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد، بلکه از بروز خسارت‌های احتمالی در آینده جلوگیری می‌کند. در میان انواع لوله‌های موجود، لوله‌های پلیکا یا PVC به دلیل قیمت مقرون‌به‌صرفه، جایگاه متمایزی در پروژه‌های ساختمانی ایران یافته‌اند. در این مقاله، به بررسی روش‌های انتخاب، حمل، نصب و ترمیم لوله‌های پلیکا می‌پردازیم،پس با ما همراه باشید.
بازار ایران مملو از برندها و تولیدکنندگان مختلف لوله‌های پلیکا است، اما همه آن‌ها از نظر دوام و عملکرد یکسان نیستند. لوله‌های بی‌کیفیت ممکن است در ابتدا هزینه کمتری داشته باشند، ولی در بلندمدت مشکلاتی نظیر نشتی، ترک‌خوردگی و آسیب به ساختار ساختمان را به دنبال دارند. برای انتخاب لوله مناسب، باید به استانداردهای تولید، ضخامت، وزن و برند معتبر توجه کرد. به عنوان مثال، برندهایی مانند گلپایگان که استانداردهای ملی را رعایت می‌کنند، گزینه‌ای مطمئن برای پروژه‌های ساختمانی هستند. سایز لوله‌ها نیز بر اساس نیاز پروژه تعیین می‌شود که از 20 میلی‌متر تا 400 میلی‌متر متغیر است.
نشانه‌های یک لوله نامرغوب شامل شکنندگی بیش از حد، رنگ ناهماهنگ، وزن سبک غیرعادی و صدای بلند جریان آب پس از نصب است.
روش‌های نصب و اتصال لوله‌های پلیکا
اجرای صحیح لوله‌های پلیکا نیازمند برنامه‌ریزی و دقت در هر مرحله است. ابتدا باید مسیر لوله‌کشی در نقشه یا ذهن مجری به‌خوبی مشخص شود. در صورتی که لوله‌ها در زیر سطح زمین قرار می‌گیرند، کانال‌هایی با عمق مناسب حفر می‌شود. سپس، لوله‌ها با ابزار مناسب مانند اره ریز به‌صورت عمود برش داده شده و آماده اتصال می‌شوند.
[مقالات دیگر: راهنمای خرید لوله پلیکا]
اتصال لوله به کمک چسب
رایج‌ترین روش اتصال در لوله‌های پلیکا، استفاده از چسب مخصوص است. برای این منظور، سطح برش‌خورده با سمباده صاف شده و از هرگونه آلودگی پاک می‌شود. سپس، یک سر لوله با چسب آغشته شده و به داخل کوپلر (بخش بزرگ‌تر لوله دیگر) وارد می‌شود. پس از چند ثانیه نگه‌داشتن، باید حداقل دو ساعت صبر کرد تا چسب کاملاً خشک شود. در نهایت، با برقراری جریان آب، سیستم از نظر نشتی بررسی می‌شود.
در مواردی که نیاز به تغییر مسیر باشد، از اتصالات زانو یا خم استفاده می‌شود. برخی اتصالات مدرن مانند پوش‌فیت نیز بدون نیاز به چسب و تنها با استفاده از اورینگ به هم متصل می‌شوند که فرآیند نصب را سریع‌تر و ساده‌تر می‌کند.
حرارت دادن لوله‌های پلیکا
هرچند امروزه با وجود لوله‌های مجهز به کوپلر، نیاز به حرارت دادن کاهش یافته است، اما در برخی شرایط خاص، این روش همچنان کاربرد دارد. برای انعطاف‌پذیری یا اتصال لوله‌ها، حرارت باید به‌صورت غیرمستقیم و با مشعل مناسب اعمال شود. در این مرحله بیشتر دقت کنید، زیرا حرارت بیش از حد می‌تواند باعث تغییر شکل یا سوختگی لوله شود. پس از نرم شدن، لوله باید سریعاً به بخش مورد نظر متصل شود.
تست نهایی و بررسی نشتی
پس از اتمام نصب، با انتقال آب به داخل لوله‌ها، هر بخش به‌طور جداگانه بررسی می‌شود تا از عدم وجود نشتی اطمینان حاصل شود. در صورتی که مشکلی مشاهده نشد، لوله‌ها با لایه‌ای از خاک نرم و سپس خاک سنگین‌تر پوشانده می‌شوند. سطح زیرین لوله‌ها باید صاف و بدون ناهمواری باشد تا از ایجاد فشار و شکستگی جلوگیری شود.
ترمیم و تعویض در صورت نشتی
در صورت بروز نشتی در سیستم فاضلاب، ابتدا باید آب اصلی قطع شده و محل نشتی شناسایی شود. روش‌های ترمیم شامل موارد زیر است:
- با برش قسمت آسیب‌دیده و نصب قطعه جدید با چسب مناسب، قسمت معیوب را تعویض می‌کنیم.
- برای پوشاندن ترک‌های کوچک و جلوگیری از نشتی، از چسب یا نوار آب‌بندی کمک می‌گیریم.
- ترمیم با خمیر اپوکسی و نوار فایبرگلاس، که ترک را به‌طور کامل می‌پوشاند و آب‌بندی می‌کند.
- برای تعویض سه‌راهی، اتصال قدیمی از دو طرف برش داده شده و با استفاده از چسب باکیفیت، سه‌راهی جدید نصب می‌شود.
[مقالات دیگر: آشنایی با کاربردهای لوله پلیکا]
حمل و نگهداری لوله‌های پلیکا
هنگام انتقال لوله‌ها به محل پروژه، باید از وسایل نقلیه‌ای استفاده شود که لوله‌ها را به‌طور کامل مهار کرده و از افتادن یا برخورد آن‌ها جلوگیری کند. تخلیه بار نیز باید با احتیاط و توسط کارگران آموزش‌دیده یا تجهیزات مناسب انجام شود تا از شکستگی جلوگیری به عمل آید.
در محل نگهداری، لوله‌ها باید به‌صورت افقی روی هم قرار گیرند و در محیطی خنک و دور از نور مستقیم خورشید یا منابع حرارتی نگهداری شوند. اتصالات نیز بهتر است در بسته‌بندی‌های مخصوص خود حفظ شوند تا از آسیب‌های احتمالی در امان بمانند.
جمع‌بندی
نصب و اجرای لوله‌های پلیکا فرآیندی است که نیازمند دقت در انتخاب، حمل، اتصال و تست نهایی است. با انتخاب محصولی باکیفیت از برندهای معتبر، استفاده از روش‌های استاندارد نصب و توجه به جزئیات، می‌توان سیستمی بادوام و بدون مشکل ایجاد کرد. این اقدامات نه تنها عمر سیستم فاضلاب را افزایش می‌دهد، بلکه از هزینه‌های اضافی تعمیرات در آینده جلوگیری می‌کند. اگر قصد اجرای پروژه‌ای با لوله‌های پلیکا را دارید، مشورت با کارشناسان مجرب می‌تواند به شما در دستیابی به بهترین نتیجه کمک کند.
