استانداردها و مقررات مربوط به نصب و نگهداری آسانسورها در ساختمان‌های مسکونی و تجاری

نصب و نگهداری آسانسور کار بی‌اهمیتی نیست. امروزه آسانسورها بخش اساسی زیرساخت هر ساختمان هستند. از آسمان‌خراش‌های بزرگ گرفته تا مدرن‌ترین ساختمان‌های آپارتمانی، نصب و نگهداری آسانسور ها نقش مهمی در تأمین رفاه مردم دارند و دسترسی به طبقات مختلف ساختمان را تسهیل می‌کنند. انتخاب تجهیزات و شرکت نصب‌کننده، مواردی هستند که می‌توانند در درازمدت بر عملکرد، کارایی و ایمنی آسانسور تأثیر بسزایی داشته باشند.

در صورت نصب و نگهداری آسانسور به صورت صحیح ، کیفیت زندگی ساکنان را ارتقا می‌دهد و درعین‌حال ارزش ساختمان را در بازار املاک بالا می‌برد.  به همین دلیل است که می‌خواهیم تمام مقررات و استانداردهای موجود در این زمینه را برای شما بگوییم. لطفاً برای آشنایی کامل با تمام ابعاد موضوع، مقاله را تا انتها مطالعه نمایید.

آسانسور چیست و چرا رعایت استانداردها ضروری است؟

آسانسور یک اتاقک کوچک است که افراد را در ساختمان‌های بلند از طبقه‌ای به طبقات دیگر جابه‌جا می‌کند. ایمنی آسانسور برای تضمین رفاه و امنیت سرنشینان بسیار مهم است. یک آسانسور خراب یا غیراصولی می‌تواند خطرات قابل‌توجهی را ایجاد کند؛ از مشکلات جزئی گرفته تا خطر مرگ. بنابراین رعایت استانداردهای آسانسور باید در اولویت قرار بگیرد.

مهم‌ترین چالش‌ها در نصب و نگهداری آسانسور

نصب و نگهداری آسانسور با چالش‌های زیادی همراه است که می‌توانند بر هزینه‌ها، کارایی و ایمنی آسانسور تأثیر بگذارند. مهم‌ترین چالش‌های موجود در این زمینه را در ادامه بخوانید:

• فضای محدود برای نصب و نگهداری آسانسور در برخی از ساختمان‌ها
• انتخاب تجهیزات متناسب با تعداد کاربران و نیازهای ساختمان
• هزینه بالای رعایت استانداردهای ایمنی
• خرابی‌های ناگهانی و ایجاد اختلال در خدمات آسانسور
• تغییرات در ساختار ساختمان و ضرورت ایجاد تغییرات در آسانسور
• عدم آگاهی کاربران دررابطه‌با استفاده درست از آسانسور
• هزینه بالای نگهداری و تعمیرات آسانسور

استانداردهای نصب و نگهداری آسانسور در ساختمان‌های مسکونی و تجاری

استاندارهای نصب و نگهداری آسانسور ، علاوه بر اینکه ایمنی و راحتی کاربران را تأمین می‌کنند، ماندگاری و عملکرد بهینه آسانسور را نیز به دنبال دارند. این استانداردها شامل مجموعه‌ای از الزامات فنی و مهندسی هستند که باید در مراحل مختلف نصب و بهره‌برداری در نظر گرفته شوند. علاوه بر این، برخی از استانداردهای ملی و بین‌المللی مثل EN81 و  ISIRI نیز وجود دارند که رعایت آنها ایمنی و ارزش ساختمان را بالا می‌برد.

قوانین و مقررات مربوط به نصب و نگهداری آسانسور

قوانین و مقررات نصب و نگهداری آسانسور را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• رعایت ضوابط ساختمانی مرتبط با حوزه قضایی
• بازرسی و صدور گواهینامه
• برخورداری از ویژگی‌های آسانسور ایمن مثل ترمزهای اضطراری، قفل درب‌ها و سیستم‌های ارتباطی اضطراری
• محدودیت وزن و ظرفیت
• ایمنی در برابر آتش
• دسترسی برای افراد معلول
• تعمیر و نگهداری منظم و سرویس توسط تکنسین‌های واجد شرایط
• علائم و دستورالعمل‌های ایمنی برای اطلاع‌رسانی به کاربران
• برخورداری از برق اضطراری

الزامات فنی و مهندسی در فرایند نصب و نگهداری آسانسور

الزامات فنی و مهندسی در فرایند نصب را می‌توان در موارد زیر دسته‌بندی کرد:

• محاسبات مرتبط با بارهای استاتیک و دینامیک، ابعاد چاه آسانسور، محل قرارگیری ورودی‌ها و چاه آسانسور
• رعایت استانداردهای ملی و بین‌المللی و دریافت گواهینامه‌های لازم
• رعایت الزامات فنی و مهندسی در مورد اجزاء اصلی آسانسور
• نصب سیستم‌های ایمنی، دستگاه‌های هشدار و فراهم‌کردن دسترسی به خدمات اضطراری
• رعایت استانداردهای مرتبط با تجهیزات الکتریکی
• تدوین برنامه برای بررسی منظم و بازرسی‌های دوره‌ای
• بررسی شرایط محیطی مثل رطوبت و دما
• تهیه مدارک فنی و گزارشات بازرسی، قبل از راه‌اندازی آسانسور

بررسی استانداردهای ملی و بین‌المللی نصب و نگهداری آسانسور

نام استاندارد	حوزه کاربرد
EN 81	طراحی و ایمنی آسانسورهای  باری و مسافربری
ISO 25745	بهینه‌سازی مصرف انرژی در نصب و نگهداری آسانسور
ISO 4190	ابعاد و مشخصات فنی چاه، کابین و درب‌ها
ASME A17.1	ایمنی و عملکرد آسانسورهای مدرن و پیچیده
استاندارد 1-6303	الزامات ایمنی برای آسانسورهای برقی
استاندارد 2-6303	رعایت اصول ایمنی در آسانسورهای هیدرولیکی
استاندارد 6305	استانداردهای ایمنی نصب و نگهداری آسانسور ساختمان‌های مختلف

الزامات ایمنی آسانسور بر اساس استانداردهای جهانی

الزامات ایمنی آسانسور بر اساس استانداردهای جهانی شامل موارد مهمی می‌شود که به عملکرد صحیح و ایمن آسانسور منجر می‌گردد. در ادامه به این موضوع بیشتر می‌پردازیم.

مهم‌ترین استانداردهای ایمنی در آسانسورها

مهم‌ترین استانداردهای ایمنی که برای تضمین امنیت کاربران طراحی شده‌اند به شرح زیر است:

EN81: این استاندارد اروپایی به دو بخش آسانسورهای الکتریکی و هیدرولیکی تقسیم می‌شود.

ASME A17.1: یک استاندارد آمریکایی است که به طور خاص بر ایمنی آسانسورهای الکتریکی و مکانیکی تمرکز می‌کند.

ISO 25745: این استاندارد به ارزیابی کارایی انرژی آسانسورها و کاهش اثرات زیست‌محیطی تمرکز دارد.

ویژگی‌های ایمنی ضروری برای نصب و نگهداری آسانسورهای جدید

آسانسورهای جدید باید از ویژگی‌های ایمنی خاصی برخوردار باشند تا مانع از بروز حوادث ناگوار شوند. مهم‌ترین ویژگی‌ها در این زمینه عبارت‌اند از:

• سیستم ترمز اضطراری برای توقف کابین در مواقع بحرانی
• سیستم قفل درب (برای اطمینان از اینکه درب آسانسور فقط موقع توقف کامل باز شود)
• وجود سیستم‌های نوری و صوتی برای اطلاع‌رسانی به مسافران
• سیستم احراز هویت برای آسانسورهای تجاری و خصوصی (برای کنترل دسترسی به کابین)
• استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند مثل کنترل از راه دور و سنسورهای تشخیص بار
• روشنایی اضطراری در صورت قطع برق
• نصب دوربین مداربسته برای جلوگیری از رفتارهای خطرناک
• استفاده از سیستم‌های تهویه مناسب

راهکارهای افزایش ایمنی برای نصب و نگهداری آسانسورهای قدیمی

آسانسورهای قدیمی ‌به بهبودهای اساسی نیاز دارند تا ایمنی را تأمین کنند. این آسانسورها باید در دو بخش ظاهری و فنی انجام شوند. تغییر در کف‌پوش‌ها و تجهیز آسانسور به سیستم‌های نوری و صوتی، اقدامی مهم در زمینه بازسازی ظاهری آسانسور به‌حساب می‌آیند. همچنین برای بهبود امنیت، افزایش سرعت و کنترل بیشتر حرکت، تغییرات فنی را نیز باید در آسانسورهای جدید انجام داد.

نگهداری و سرویس آسانسور: نکات ضروری برای افزایش عمر مفید

نگهداری و سرویس آسانسور برای اطمینان از عملکرد درست آن و جلوگیری از حوادث ناگوار، بسیار ضروری است. در ادامه نکات ضروری را دراین‌رابطه برایتان آورده‌ایم:

• بررسی کابل‌ها، موتور، سیستم‌های ایمنی و وضعیت چاه آسانسور باید به طور منظم صورت گیرد.
• ازآنجایی‌که سیستم‌های هیدرولیکی و کششی نیاز به روان‌کننده دارند، روان‌سازها و روغن‌ها باید چک شوند.
• آموزش کاربران برای استفاده صحیح از آسانسور مهم است. آنها باید از فشارآوردن زیاد به آسانسور و ورود و خروج نامناسب جلوگیری کنند.
• استفاده از سیستم‌های هوشمند برای شناسایی مشکلات می‌تواند کمک‌کننده باشد.

چرا نگهداری دوره‌ای آسانسور اهمیت دارد؟

نگهداری دوره‌ای آسانسور به دلایل زیر اهمیت دارد:

• ایمنی کاربران و کاهش حوادث
• کاهش هزینه‌های تعمیرات بزرگ
• طول عمر بیشتر آسانسور
• عملکرد بهینه
• رعایت قوانین و مقررات برای جلوگیری از هزینه‌ها
• افزایش رضایت کاربران

 برنامه زمان‌بندی سرویس و نگهداری آسانسور

با پیشرفت تکنولوژی، نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌هایی برای نصب و نگهداری آسانسور و سرویس آن ها طراحی شده‌اند. این برنامه‎ها می‌توانند به سرویس‌کاران برای داشتن یک برنامه‌ریزی هوشمند کمک کنند. به‌طورکلی، زمان‌بندی سرویس آسانسور به شرح زیر است:

• سرویس ماهانه برای بررسی کابل‌ها، روغن‌کاری درب‌ها و سیستم‌های ایمنی
• سرویس سه‌ماهه برای بررسی وضعیت کابین، موتور و گیربکس
• بازرسی شش‌ماهه برای بررسی برخی از قطعات خاص
• سرویس سالانه برای بررسی کامل قطعات آسانسور

هزینه‌های تعمیر و نگهداری آسانسور و راه‌های کاهش آن

تعمیر و نگهداری آسانسور می‌تواند هزینه‎بر باشد. نوع کاربری ساختمان، تعداد توقف‌ها و میزان کارکرد آسانسور می‌تواند در هزینه‌های تعمیر آسانسور، تغییراتی را ایجاد کند. راه‌های زیر برای کاهش هزینه‌ها مؤثر است:

• انجام بررسی‌های منظم
• ارتباط با متخصصان و کارشناسان قابل‌اعتماد
• ریشه‌یابی مشکل
• تمیز نگه‌داشتن موتورخانه و آسانسور

خطاهای رایج در نصب و نگهداری آسانسور و راه‌های پیشگیری

رایج‌ترین خطاهای نگه‌داری و نصب آسانسور را می‌توانید به طور خلاصه در ادامه بخوانید:

• تراز نبودن موتور و قطعات متصل به آن می‌تواند باعث پوسیدگی محور و میله یاتاقان شود. برای بررسی تراز موتور باید از تجهیزات پیشرفته مثل لیزر استفاده کرد.
• پوسیدگی شیار باعث سایش طناب‌ها و شیارها می‌شود.
• روغن‌کاری غیرتخصصی باعث آلودگی روغن و ایجاد مشکل می‌گردد.
• نقص یاتاقان‌ها منجر به ارتعاشات داخلی موتور می‌شود.
• نصب نادرست کلید گریز می‌تواند مانع از حرکت موتور شود.

اشتباهات متداول در نصب و نگهداری آسانسور

زمانی‎که شرکتی برای نصب آسانسور اقدام می‌کند، احتمال بروز خطا زیاد است. به همین دلیل، مهم است که به شرکت‎های معتبر مراجعه کنید. یک شرکت معتبر با تیمی متخصص، بالترین سطح ایمنی و استاندارد را به شما ارائه می‌دهد. اشتباهات متداول در نصب آسانسور به شرح زیر است:

• عدم تطابق چاه آسانسور
• سیم‌ها و لوله‌های غیراستاندارد در چاه آسانسور
• نداشتن گواهی مونتاژ معتبر
• نصب سیستم روشنایی نادرست در مسیر چاه آسانسور
• نصب غیراصولی درب آسانسور
• استفاده از شیشه و آینه غیراستاندارد
• تنظیم نادرست درایو و تابلو فرمان
• وجود حفره و سوراخ در چاه آسانسور

مشکلات رایج در نصب و نگهداری آسانسور و نحوه رفع آن‌ها

نصب و نگهداری آسانسور می‌تواند با مشکلاتی خاصی همراه باشد که در ادامه آورده‌ایم:

• خرابی درب‌ها: این مشکل با بررسی سنسورها و تعویض قطعات معیوب حل می‌شود.
• نوسانات حرکتی: با بررسی سیستم تعلیق، کابل‌ها و روغن‌کاری قطعات رفع می‎گردد.
• سروصدای غیرعادی: این مشکل را با بررسی بلبرینگ، سیستم ترمز و موتور می‌توان حل کرد.
• خطاهای الکتریکی: برای حل این مشکل باید تابلوی برق و سیم‌کشی را بررسی نمود.
• هم‌تراز نبودن کابین با سطح طبقه: در این زمینه باید سیستم کنترل ارتفاع و سنسورها تنظیم شوند.
• فرسودگی کابل: برای حل این مشکل باید به طور منظم کابل‌ها را بررسی کنید.

قوانین و مقررات مربوط به بازرسی و تأییدیه آسانسور

پس از اتمام پروژه نصب آسانسور، مالکان ساختمان باید گواهینامه استاندارد آسانسور را به شهرداری ارائه دهند و گواهینامه استاندارد را دریافت کنند. این گواهی از سوی اداره کل استاندارد استان صادر می‌شود. در ادامه مراحل دریافت این گواهینامه را ذکر کرده‌ایم.

مراحل دریافت گواهینامه استاندارد آسانسور

مراحل دریافت گواهینامه استاندارد آسانسور به شرح زیر است:

• پس از اتمام پروژه نصب آسانسور، کپی کارت ملی و پروانه ساخت را به یک شرکت ناظر معتبر ارائه دهید.
• شرکت ناظر ثبت‌نام شما را در سامانه مربوطه انجام می‌دهد و کد رهگیری دریافت می‌کند.
• در این مرحله، پس از پرداخت هزینه بازرسی و ارسال مدارک موردنیاز، بازرس برای بررسی اولیه آسانسور به محل اعزام می‌شود.
• در صورت وجود نواقص، لیستی ارائه می‌شود که باید برای رفع آنها تلاش کنید.
• پس از تأیید نهایی توسط شرکت بازرسی، گواهینامه صادر می‌شود. توجه داشته باشید، درصورتی‌که ساختمان شما نو باشد، باید قرارداد سرویس و نگهداری داشته باشید و یک کپی از آن را به شرکت بازرسی ارائه دهید.

نحوه انجام بازرسی‌های دوره‌ای آسانسور

برای انجام بازرسی‌های دوره‌ای آسانسور، ابتدا بازرس واجد شرایط، آسانسور را از نظر ظاهری بررسی می‌کند. بازرس از تطابق آسانسور با استانداردها و کدهای ایمنی، اطمینان حاصل می‌نماید. بررسی امنیت آسانسور، سوابق نگهداری از آسانسور و بررسی اجزای برقی آسانسور، مواردی هستند که توسط بازرس چک می‌شوند.

چه زمانی باید گواهی استاندارد آسانسور را تمدید کنیم؟

پس از دریافت گواهینامه استاندارد آسانسور، پس از یک سال باید برای دریافت گواهینامه ادواری اقدام کنید. گواهینامه ادواری، نگهداری و سرویس منظم آسانسور را ثابت می‌کند. به این نکته توجه داشته باشید که شما باید به‌صورت سالیانه، گواهینامه ادواری را تمدید کنید.

نکات مهم در انتخاب شرکت نصب و نگهداری آسانسور

انتخاب یک شرکت نصب آسانسور با عملکرد خوب، اقدامی مهم است. در ادامه به این موضوع پرداخته‌ایم.

ویژگی‌های یک شرکت معتبر برای نصب آسانسور

برای انتخاب شرکت نصب و نگهداری آسانسور، ویژگی‌های زیر را در نظر داشته باشید:

• تخصص و تجربه
• داشتن گواهینامه‌های معتبر
• پشتیبانی و خدمات پس از فروش
• استفاده از قطعات اصلی
• تعهد به زمان‌بندی
• برخورداری از رضایت مشتریان قبلی

چگونه بهترین سرویس‌دهنده برای نصب و نگهداری آسانسور را پیدا کنیم؟

برای انتخاب یک سرویس‌دهنده معتبر حتماً باید رزومه شرکت را بررسی کنید و میزان فعالیت آن را در نظر داشته باشید. نمونه‌های پروژه‌های انجام شده را مرور کنید و نوع خدماتی که توسط سرویس‌دهنده ارائه شده را بررسی نمایید. ارائه گواهینامه‌های معتبر نیز می‌تواند به شما اطمینان دهد که شرکت موردنظر از اعتبار و تخصص لازم برخوردار است.

جدیدترین تکنولوژی‌ها و نوآوری‌ها در صنعت آسانسور

در حال حاضر، از فناوری‌های پیشرفته‌ای در صنعت آسانسور استفاده می‌شود که عملکرد این وسیله را تا حد زیادی ارتقا داده‌اند. پنل‌های تعاملی در کابین، آسانسورهای بدون کابل و آسانسورهای انرژی خورشیدی از جمله تکنولوژی‎های مورداستفاده در صنعت آسانسور هستند.

• آسانسورهای هوشمند و سیستم‌های کنترل مدرن

آسانسورهای هوشمند با بهره‌مندی از هوش مصنوعی، سنسورهای پیشرفته و اینترنت اشیا، عملکرد و ایمنی آسانسور را به سطح جدیدی رسانده‌اند. کاهش مصرف انرژی، کاهش هزینه‌های نگهداری، بهبود امنیت و افزایش راحتی، از مزایای آسانسورهای هوشمند هستند.

• استفاده از هوش مصنوعی در سیستم‌های آسانسور

آسانسورهای جدید با کمک هوش مصنوعی و از طریق تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده، رفتارهای کاربران را پیش‌بینی می‌کنند و بهترین مسیر و زمان جابه‌جایی را انتخاب می‌نمایند. هوش مصنوعی امنیت را افزایش و زمان انتظار را کاهش می‌دهد.

• آینده آسانسورها: آسانسورهای بدون کابل و مغناطیسی

آسانسورهای بدون کابل و مغناطیسی را می‎توان به‌عنوان آینده آسانسورها در نظر گرفت. آسانسورهای مغناطیسی، به‌جای استفاده از کابل‌های فولادی، از میدان‌های مغناطیسی برای جابه‌جایی کابین استفاده می‌کنند. عدم وجود کابل، امکان جابه‌جایی آسانسور به‌صورت افقی را نیز فراهم می‌کند. انعطاف‌پذیری در طراحی ساختمان و افزایش سرعت و کارایی، از مزایای آسانسورهای مغناطیسی هستند.

کلام آخر | استانداردها و مقررات مربوط به نصب و نگهداری آسانسورها در ساختمان‌های مسکونی و تجاری

این مقاله، به بررسی استانداردهای لازم برای نصب و نگهداری آسانسور پرداخت. با رعایت این استانداردها، علاوه بر تأمین ایمنی و بهبود عملکرد آسانسور، ارزش و اعتبار ساختمان را نیز بالا می‌برید. برای خرید لوله مانیسمان، لوله پلیکا، لوله پلی اتیلن، اتصالات پلی اتیلن و خرید شیرآلات صنعتی چدنی، با کارشناسان ما تماس بگیرید. فروش لوله گازی خانگی نیز توسط مجموعه ما انجام می‌‍شود. اگر دررابطه‌با سرویس و نصب و نگهداری آسانسور نظری دارید برای ما بنویسید.